Vào năm 2024, tựa game nội địa Black Myth: Wukong đã nhanh chóng thu hút sự chú ý rộng rãi trên toàn cầu nhờ vào hiệu ứng hình ảnh xuất sắc, cơ chế gameplay sáng tạo và sự khai thác sâu sắc văn hóa truyền thống Trung Quốc. Thông qua cách kể chuyện hiện đại, trò chơi này đã mang đến một cách diễn giải hoàn toàn mới cho câu chuyện kinh điển về Tôn Ngộ Không trong Tây du ký, thành công thu hút người chơi từ các nền văn hóa khác nhau. Các địa danh nổi tiếng ở Sơn Tây, như núi Ngũ Đài, đã trở thành cảnh quan trong game, khiến lượng khách du lịch tăng đáng kể. Hiện tượng này đã làm dấy lên sự quan tâm lớn trong ngành, đặc biệt về khả năng biến Black Myth: Wukong thành một công viên giải trí theo chủ đề.
Một IP công viên giải trí thành công thường cần phải có độ nhận thức văn hóa rộng rãi, sức hấp dẫn lâu dài trên thị trường và khả năng mở rộng trên nhiều nền tảng. Một IP mạnh mẽ không chỉ dựa vào cốt truyện và sự phát triển nhân vật gốc mà còn cần thông qua việc truyền thông đa dạng và tích hợp xuyên nền tảng để củng cố ảnh hưởng của nó. Tuy nhiên, mặc dù Black Myth: Wukong đã đạt được thành công rõ rệt trong thời gian ngắn, việc biến nó thành một IP công viên giải trí có sức hấp dẫn lâu dài vẫn đối mặt với nhiều thử thách. Từ sự khác biệt trong nhận thức văn hóa giữa các thế hệ, khả năng duy trì sức hút trên thị trường, cho đến sự thiếu hụt trong việc mở rộng trên nhiều nền tảng, tất cả những yếu tố này đều là những thách thức lớn đối với sự phát triển lâu dài của IP.
1. Độ nhận thức văn hóa rộng rãi
Độ nhận thức văn hóa là nền tảng thành công của một IP công viên giải trí. Một IP công viên giải trí thành công không những cần được biết đến rộng rãi, mà còn phải có những biểu tượng văn hóa ăn sâu vào lòng người. Điều này có nghĩa là câu chuyện, nhân vật và thế giới quan của IP cần trở thành một phần của văn hóa đại chúng, hình thành sự nhận diện văn hóa mạnh mẽ. Ví dụ, loạt phim Harry Potter đã thông qua sách, phim và các sản phẩm phụ để lan tỏa toàn cầu, xây dựng được độ nhận thức văn hóa rộng rãi và trở thành một phần quan trọng trong văn hóa phổ biến hiện đại.
Sự hình thành độ nhận thức văn hóa rộng rãi này cần được đạt được thông qua việc truyền thông và tiếp thị đa dạng, lâu dài, đồng thời có khả năng tạo ra sự đồng cảm và thú vị đối với khán giả ở các nền tảng văn hóa và độ tuổi khác nhau. Độ nhận thức văn hóa rộng rãi không chỉ giúp thu hút lượng lớn khách du lịch mà còn đảm bảo sức hấp dẫn và khả năng cạnh tranh lâu dài của công viên giải trí. Đặc biệt, trong bối cảnh toàn cầu hóa, một IP công viên giải trí thành công phải có khả năng vượt qua sự khác biệt văn hóa, hòa nhập vào bối cảnh văn hóa của các quốc gia và khu vực khác nhau, từ đó tối đa hóa ảnh hưởng toàn cầu của mình.
2. Sức hấp dẫn lâu dài trên thị trường
Một IP công viên giải trí thành công phải có sức hấp dẫn lâu dài trên thị trường. Điều này không chỉ đòi hỏi IP phải thu hút được sự chú ý lớn trong những năm đầu tiên, mà còn phải duy trì ảnh hưởng trên thị trường qua các giai đoạn khác nhau của vòng đời của nó.
Sức hấp dẫn lâu dài trên thị trường cũng yêu cầu IP phải có khả năng thích ứng với sự thay đổi của thời đại. Sự phát triển nhanh chóng của thị trường giải trí hiện đại yêu cầu IP không chỉ đáp ứng nhu cầu của thị trường hiện tại, mà còn phải dự đoán được xu hướng phát triển trong tương lai, từ đó giữ được vị thế cạnh tranh trên thị trường. Điều này có nghĩa là IP cần phải liên tục đổi mới và tái sáng tạo để đáp ứng nhu cầu của các thế hệ khán giả khác nhau.
Ngoài ra, sức hấp dẫn trên thị trường của IP cũng liên quan mật thiết đến độ sâu và sự phức tạp của nội dung. Một IP có nền tảng câu chuyện vững chắc và hệ thống nhân vật phức tạp sẽ dễ dàng tạo ra ảnh hưởng lâu dài trên thị trường. Bởi vì, chiều sâu và sự phức tạp cung cấp tài liệu phong phú để mở rộng và tái sáng tạo IP, cho phép IP liên tục cập nhật và làm mới nội dung thông qua các hình thức khác nhau (như phim, truyền hình, tiểu thuyết, v.v.), từ đó duy trì sự quan tâm lâu dài của khán giả.
3. Mở rộng thành công trên nhiều nền tảng
Một IP công viên giải trí thành công không chỉ đạt được thành công trong một lĩnh vực mà còn cần phải thể hiện xuất sắc trên nhiều nền tảng khác nhau. Điều này bao gồm các lĩnh vực như điện ảnh, truyền hình, hoạt hình, trò chơi, đồ chơi, v.v. Thông qua việc mở rộng trên nhiều nền tảng, IP có thể tiếp cận các nhóm khán giả khác nhau, tối đa hóa ảnh hưởng và giá trị thương mại của nó. Với sự phát triển của phương tiện truyền thông và công nghệ, việc tích hợp xuyên nền tảng đã trở thành một chiến lược quan trọng để thành công của IP.
Sự thành công trong việc mở rộng trên nhiều nền tảng cũng có nghĩa là IP có thể điều chỉnh để phù hợp với các bối cảnh văn hóa khác nhau, từ đó đáp ứng nhu cầu của thị trường ở các khu vực khác nhau. Chiến lược này nâng cao sức hấp dẫn và giá trị thương mại toàn cầu của IP, tạo nền tảng vững chắc cho việc chuyển đổi thành công thành IP công viên giải trí.
Phân tích các trường hợp thành công
1. Series Star Wars (Chiến tranh giữa các vì sao)
Star Wars là một trong những series phim thành công nhất trong lịch sử điện ảnh, và thành công của nó không chỉ giới hạn trong các bộ phim mà còn thông qua việc mở rộng trên nhiều phương tiện truyền thông khác nhau, tạo nên một hệ sinh thái văn hóa khổng lồ. Kể từ khi bộ phim đầu tiên ra mắt vào năm 1977, Star Wars đã không ngừng mở rộng tầm ảnh hưởng của mình qua các hình thức như phim, hoạt hình, tiểu thuyết, truyện tranh, đồ chơi và nhiều sản phẩm khác, đồng thời tích lũy được một lượng fan trung thành rất lớn. Những người hâm mộ này không chỉ thuộc các độ tuổi khác nhau mà còn hình thành một cộng đồng văn hóa xuyên thế hệ, tạo nền tảng vững chắc cho sự ảnh hưởng lâu dài của IP.
Thành công của Star Wars có được phần lớn nhờ vào nền tảng câu chuyện phong phú và hệ thống nhân vật phức tạp. Những yếu tố này đã cung cấp nguồn tài liệu phong phú cho việc mở rộng trên nhiều phương tiện khác nhau, giúp Star Wars có thể liên tục cập nhật và làm phong phú thêm cốt truyện của mình qua nhiều hình thức nội dung khác. Đặc biệt, ngoài các bộ phim, hoạt hình, tiểu thuyết và truyện tranh đã mang đến cho người hâm mộ cơ hội tìm hiểu sâu hơn về các nhân vật và thế giới quan của Star Wars, không chỉ làm tăng sức hấp dẫn của IP mà còn giúp nâng cao tính bền vững của thị trường.
Ngoài ra, thành công trong việc mở rộng trên các phương tiện truyền thông của Star Wars còn thể hiện ở khả năng thích ứng với các thị trường văn hóa khác nhau. Nhờ vào chiến lược bản địa hóa, Star Wars đã thành công trong việc xây dựng sự nhận diện văn hóa rộng rãi trên toàn cầu. Dù ở Mỹ, châu Âu hay châu Á, Star Wars đều trở thành biểu tượng văn hóa. Sự nhận thức văn hóa toàn cầu này đã tạo nền tảng vững chắc cho sự thành công của Star Wars như một IP công viên giải trí.
2. Series Super Mario
Super Mario là một IP huyền thoại của Nintendo, lần đầu tiên ra mắt vào năm 1985. Trong suốt vài thập kỷ qua, IP này đã liên tục được cập nhật và mở rộng, dần dần xây dựng ảnh hưởng đa nền tảng và cuối cùng đã chuyển thể thành công thành một IP công viên giải trí. Vào năm 2021, Nintendo đã hợp tác với Universal Studios để khai trương khu vực "Super Nintendo World" tại Universal Studios Japan ở Osaka, mang đến cho du khách trải nghiệm thế giới trong game theo cách hoàn toàn sống động.
Thành công của Super Mario phần lớn nhờ vào thiết kế game đơn giản mà đầy sáng tạo, giúp thu hút người chơi ở mọi độ tuổi. Ngoài ra, Nintendo đã thành công trong việc duy trì sự hấp dẫn của IP bằng cách liên tục phát hành các phiên bản mới của trò chơi, mở rộng đội ngũ nhân vật và phát triển các hợp tác đa nền tảng (như hợp tác với Disney và Lego). Nhờ vào các chiến lược này, Nintendo không chỉ củng cố vị thế của Super Mario trong thị trường game mà còn mở rộng ảnh hưởng của nó sang các lĩnh vực khác như công viên giải trí và đồ chơi.
Hơn nữa, khả năng thích ứng với văn hóa của Super Mario cũng đóng một vai trò quan trọng trong sự thành công toàn cầu của nó. Nintendo đã cho ra mắt các phiên bản game bản địa hóa tại các quốc gia và khu vực khác nhau, đồng thời kết hợp với thói quen văn hóa địa phương để quảng bá sản phẩm, giúp Super Mario xây dựng được sự nhận thức văn hóa rộng rãi trên toàn cầu. Đặc biệt, thông qua các trải nghiệm tiêu dùng tại công viên giải trí, Nintendo đã gia tăng ảnh hưởng văn hóa và tính bền vững của Super Mario trên thị trường.
Thành công viên giải trí theo chủ đề không chỉ phụ thuộc vào sự phổ biến ngắn hạn mà còn đòi hỏi chiến lược xây dựng dài hạn dựa trên ba yếu tố then chốt: độ nhận thức văn hóa rộng rãi, sức hấp dẫn lâu dài trên thị trường, và khả năng mở rộng trên nhiều nền tảng.
Những bài học từ các IP thành công như Star Wars và Super Mario đã chỉ ra rằng việc kết hợp cốt truyện phong phú, hệ thống nhân vật hấp dẫn, và mở rộng đa phương tiện có thể giúp IP duy trì sức hút xuyên thời gian. Đồng thời, sự thích nghi với các bối cảnh văn hóa và xu hướng công nghệ toàn cầu cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính cạnh tranh lâu dài.
Đối với Black Myth: Wukong, sự kết hợp hài hòa giữa văn hóa truyền thống Trung Quốc và công nghệ hiện đại đã mở ra tiềm năng lớn cho IP này. Tuy nhiên, để đạt được tầm vóc quốc tế tương tự các IP lớn khác, cần phải có chiến lược bài bản hơn để củng cố nhận thức toàn cầu, đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng ảnh hưởng trên nhiều lĩnh vực. Sự thành công này không chỉ mang lại giá trị thương mại mà còn giúp thúc đẩy sự giao thoa văn hóa và phát triển ngành công nghiệp giải trí toàn cầu.